Laten we luchtig beginnen. De afkorting FIV staat voor ‘Feline Immunodeficiency Virus‘. Daar het virus verwantschappen heeft aan het menselijke virus HIV, wordt het ook wel ‘KattenAIDS‘ genoemd. Het is belangrijk te weten dat FIV niet overdraagbaar is naar mensen – het is dus geen zoönose.

Huiskatten zijn echter niet de enige katachtige die in aanraking komen met FIV. Ook grote katachtige hebben hiermee te maken. En bij een aantal van deze grote katachtige is het zelfs regelmatig voorkomend; zoals bijvoorbeeld bij de Afrikaanse leeuw.

FIV, in het kort, valt het immuunsysteem aan. In het begin vormt dit niet echt een heel groot probleem en valt het ook niet echt op. In een later stadium zal de kat echter problemen krijgen andere infecties af te vechten. Bacteriën, virussen, protozoa en schimmels die voorheen geen problemen veroorzaakten en zich soms gewoon bevinden in de normale leefomgeving, kunnen ineens wel een ernstig ziektebeeld veroorzaken.

De verschillende stadiums in het ziektebeeld van FIV zijn vergelijkbaar met het verloop van HIV. Hier een kort overzicht van de verschillende stadiums van FIV en wat het inhoud.

Fase 1 – Acute Stadium. In deze beginfase zijn er (soms) wat milde symptomen op te merken enkele weken na de besmetting. Koorts, opgezette lymfeklieren, diarree, huid- en/of darminfectie kunnen voorkomen. Deze fase is vaak van korte duur.
Fase 2 – Asymptomatische Fase. In deze fase zijn er geen ziekteverschijnselen. Deze fase kan duren van enkele maanden tot enkele jaren (soms zelfs langer dan 5 jaar). De lengte van deze fase wordt beïnvloed door leeftijd, of de kat met andere pathogenen in aanraking komt, en het type FIV (er zijn 5 subtypen (A-E)).
Fase 3. In deze fase komen vooral wat vage en algemene symptomen naar boven. Denk aan terugkerende koorts, oogontstekingen, verminderde eetlust en vermagering.
Fase 4 – AIDS Gerelativeerde Fase. In deze fase gaat het echt opvallen dat er toch iets aan de hand is met de kat en worden de ziekteverschijnselen ook langzaamaan steeds erger en duidelijker. Het immuunsysteem van de kat is in deze fase dusdanig aangetast dat er steeds meer (chronische) symptomen bijkomen.
Fase 5 – FAIDS. FAIDS staat voor Feline Acquired Immune Deficiency Syndrome – ofwel KattenAIDS. In deze fase is het immuunsysteem dusdanig aangetast dat de kat extreem gevoelig is voor andere infecties en deze ook niet meer af zal kunnen vechten. Er ontwikkelen zich nu mond-, neus-, oog-, huid- en darminfecties, longontstekingen, bloedarmoede en koorts. De kat vermagert ernstig. Soms zie je ook neurologische verschijnselen. Uiteindelijk is er de dood tot gevolg, vaak door een secundaire infectie.

FIV is, net als FeLV, te diagnostiseren met een snaptest. Door bij de kat wat bloed af te nemen kan met de snaptest gecontroleerd worden of er antilichamen in het bloed zitten tegen FIV en/of FeLV. Deze test kan bij bijna elke dierenarts gedaan worden; de uitslag is na ongeveer 15 minuten duidelijk.

Een vals-positief is mogelijk bij deze test. Bij een positieve uitslag is dus ook extra bevestiging nodig door bijvoorbeeld een gespecialiseerd lab.

Het is wel zo dat er pas antilichamen in het bloed zitten enkele weken na besmetting. Twijfel je dus over een besmetting, dan is het verstandig om of een aantal weken te wachten voor je de test doet (minimaal 4), of om de test na een paar weken nogmaals te herhalen. Vraag hierover bij je dierenarts!